يوزپلنگ آسیایی
امیرترقی نژاد

نسل يوزپلنگ آسيايي در ساير كشورها از بين رفته و تنها در ايران باقي مانده ،به طوریکه آنگونه که شواهد نشان می دهداستان یزد در برگيرنده زيستگاههاي اصلي يوزپلنگ در ايران است وپناهگاه دره انجيردر حاشيه روستاهاي رباط ،ساغند و مغستان این استان يكي از اصليترين اين زيستگاهها بشمار مي‌آيد .


بااین مقدمه ، حضور 7 خانواده مختلف از يوزها در 5 منطقه استان یزد به اثبات رسيده كه با احتساب شهرستان بافق، با قطعيت مي توان گفت كه بدون شك در سال جاری حداقل 8 ماده يوز مختلف در ايران زايمان نموده و در مجموع حداقل 13 توله مختلف به دنيا آورده اند.


نماینده طبس در مجلس شورای اسلامی می گوید:منطقه نایبند طبس که از زیستگاههای اصلی یوزپلنگ ایرانی بشمارمی آید به شدت مورد حفاظت محیط زیست است.

محمد کریم عابدی اظهارمی دارد:با تمامی مشکلاتی که وجود دارد مسولین شهرستان طبس امکانات خوبی را فراهم نموده اند تا یوزپلنگ آسیایی در این منطقه از امنیت کاملی برخوردارباشد.

وی بااشاره به اینکه زیستگاه حیوانات در این منطقه به حمایت وتوجه بیشتری نیازمند است،می افزاید:امیدواریم که با سرشماری ونظارت کامل از این حیوانات اصیل امنیت وآسایش بیشتری فراهم آید.

اماحسن اکبری معاون محیط زیست استان یزد مهمترین تهدید حال حاضر این حیوان را بهره برداری های بدون نظارت درمعادن استان یزد می داندومعتقد است:بکرترین زیستگاههای محیطی استان یزد با بهره برداری از معادنی که برآن نظارتی وجود ندارددرمعرض تهدید قرارگرفته است.

وی می گوید:تازمانیکه در خصوص حفاظت محیط زیست فرهنگ سازی لازم صورت نگیرد تمامی تنوع های زیست محیطی با آسیب جدی روبرو خواهند بود.

این مقام مسئول در پاسخ به این پرسش که برای حفظ یوز ایرانی این سازمان تاکنون چه اقداماتی انجام داده است،اظهار می دارد:تامین غذا،مرمت چشمه ها،ایجاد آبشخورو استخدام مامورازمهترین اقداماتی بوده است که برای حفظ این حیوان اصیل صورت گرفته است.

اکبری در ادامه مناطق کوه بافق،دره انجیر،نایبند، آریزوسیاه کوه رااز مهمترین مناطق زیستگاه یوزایرانی می داند ومی گوید: مشاهدات مانشان می دهد که بیشترین یوز ایرانی در منطقه سیاه کوه وجوددارد اما منطقه نایبندمناسب ترین منطقه برای زیستگاه این حیوان بشمارمی آید.

معاون محیط زیست استان یزد تعداد تقریبی این حیوان را حود 50راس اعلام کرد.

او همچنین در گفتگو باایسنا ، تهديد زيستگاه‌ها و خشكسالي را از مهمترين عوامل كاهش جمعيت يوز در سالهاي اخير عنوان كرد.

اكبري اظهار داشت: در گذشته عواملي مانند تخريب زيستگاهها و شكار بي رويه طعمه‌ها سبب كاهش گونه يوزپلنگ آسيايي در كشورهاي همسايه ايران شده است كه از زماني سازمان حفاظت محيط زيست در اين خصوص تلاش جدي شروع كرده، فعاليت‌هاي خوبي هم صورت گرفته است.

وي با اشاره به اين كه تخريب زيستگاه عامل بازدارنده جمعيت زيادي از اين گونه بوده است گفت: يوزپلنگ نسبت به امنيت خيلي حساس است و هر جا حضور انسان و رفت و آمدش بيشتر باشد آن زيستگاه را كمتر انتخاب مي كند. همچنين جاده سازي‌ها بويژه معدن كاري‌ها در مسير زيستگاه‌ها باعث تخريب زيستگاه‌هاي بكر شده ‌و حيات اين گونه را در معرض تهديد قرار داده است.


وي به خشكسالي را از عوامل ديگر تهديد كننده گونه يوزپلنگ دانست و تصريح كرد: در سالهاي اخير خشكسالي موجب شده طعمه‌هاي يا غذاهاي يوز همچون قوچ و ميش، جبير، كل و بز شدت آسيب ببينند كه اثرات اين كاهش بر روي جمعيت يوز به شدت خود را نشان مي‌دهد و امكان دارد اين مشكل در آينده هم بحراني‌تر شود.


وي با بيان اين كه اين ميزان اعتبارات براي جبران خشكسالي كافي نيست افزود: متاسفانه اعتباراتي كه براي جبران خسارت خشكسالي به محيط زيست پرداخت مي شود معمولا زماني است كه آسيب‌ها اثر كرده و خود را نشان داده‌اند.


اكبري خاطرنشان كرد: ناگفته نماند شكار بي رويه با تجهيزات جديد از طريق موتورسيكلت بويژه موتورهاي خارجي موجب رويارويي نابرابر بين محيط‌بانان و شكارچيان شده چرا كه بر اساس ضوابط كنوني كشور مجاز به استفاده از موتورسيكلت‌هاي داخلي هستيم كه به هيچ وجه توان رويارويي با موتورسيكلت‌هاي خارجي تندرو كه شكارچيان دارند را در خود ندارند بنابراين تعقيب و گريزها به نفع شكارچيان تمام مي‌شود.


معاون محيط طبيعي اداره كل حفاظت محيط زيست يزد افزود: مشكلات ديگر مثل كمبود نيروي محيط‌بان و كمبود اعتبارات جاري دستگاه هم مزيد بر علت شده است به طوري كه مشكلات در خصوص حفاظت محيط زيست بويژه طعمه‌هاي يوز را بيشتر كرده است.


وي خاطرنشان كرد: اقدامات محيط زيست براي جلوگيري از انقراض نسل گونه يوزپلنگ آسيايي شامل رفع نياز آبي اين گونه در پي خشكسالي، آبرساني، مرمت چشمه‌ها و حفر چاه آب بوده است

  • نویسنده : یزد فردا
  • منبع خبر : خبرگزاری فردا